SLO-project Veehouderij in teken van natuurinclusieve landbouw

De opleiding Veehouderij van Vonk heeft onder leiding van onder andere docent Sijbren Mulder al meerdere jaren ervaring met SLO-projecten (Samen Leren Onderzoeken) waarbij hbo- en mbo-studenten samen optrekken. Dit jaar staan de opdrachten in het teken van natuurinclusieve landbouw. Een zestal Texelse ondernemers heeft vraagstukken ingediend en negentien studenten gaan hier vanaf 24 november mee aan de slag. (Foto: op 10 mei 2022 waren Veehouderij-studenten op excursie bij het schapenbedrijf van Jan-Willem Bakker op Texel.)

Het is de eerste keer dat de onderzoeksopdrachten aansluiten bij een en hetzelfde thema: Natuurinclusieve landbouw (NIL). Mulder legt uit. ‘’Ons onderwijs is breed en toekomstgericht. Natuurinclusief wordt vaak gebracht als een randvoorwaarde, een license to produce, maar we willen ook aandacht vestigen op verdienmodellen.’’ In het onderwijsprogramma van Veehouderij is NIL al geïmplementeerd. Siem Vlaanderen van Wij.Land geeft samen met Rianna Groot in het tweede jaar de module Natuurinclusieve Landbouw. ‘’De samenwerking in dit project is een logisch vervolg’’, aldus Mulder.

Projectleider Biodivers Perspectief, Willem IJtsma van Vonk en Siem Vlaanderen hebben hun netwerk gebruikt om bij Texelse vee- en akkerbouwers vraagstukken te verzamelen. Deze zijn volgens Mulder zeer divers en stuk voor stuk bruikbaar. ‘’Het onderzoek zal onder andere bestaan uit literatuuronderzoek en het interviewen van ondernemers en experts. De studenten krijgen acht weken de tijd om opdrachten uit te werken. Elke week kunnen ze hier één dag aan besteden, waarvan vier dagen op Texel.’’
Het rendement van SLO-projecten is groot. Dit weet Mulder uit ervaring. ‘’Behalve dat studenten zich verdiepen in de materie, leren ze ook om structureel een vraagstuk op te lossen, te netwerken en voor de mbo’ers is het een mooie kans om kennis te maken met het hbo.’’
De studenten worden verdeeld over vier groepen, in elke groep neemt één hbo-student de leiding.
De mbo’ers zijn allemaal tweedejaars studenten niveau 3 en 4.

Onderwerpen

Zes Texelse ondernemers hebben gereageerd. De vraagstukken variëren van: graslandmanagement, zelf krachtvoervervangers verbouwen, kunstmestvervangers, onkruidbestrijding zonder herbiciden, tot het gevaar voor de gezondheid van mycotoxine. Verschillende veehouders hebben meerdere vragen ingediend, er moeten dus keuzes worden gemaakt. Het fijne is dat de ene opdracht veel marketing en/of ondernemerschap in zich draagt, terwijl de ander verdieping in de veehouderijpraktijk vereist.
Zo zijn er vragen naar mogelijkheden om het lamsvleesseizoen in de horeca te verlengen, het positioneren van natuurinclusief schapenijs, het rendement bij extensivering en mogelijke samenwerking met akkerbouwers om de kringloop te sluiten.

Nieuwsgierigheid aanwakkeren

Een voorwaarde van effectief onderwijs is volgens Mulder dat het ook leuk moet zijn. ‘’Studenten steken veel meer op, als ze plezier hebben in de opdracht. Daar zorgen we voor. De eerste bijeenkomst vindt plaats bij onze partner Van Hall Larenstein in Leeuwarden, vervolgens gaan we op 8 december kennismaken op Texel. Op 22 december volgt een expertdag. Dan halen we personen die kennis van zaken hebben naar Texel en maken we er een leerzame en gezellige dag van. De uitwerkingen worden op 12 januari nog eens voorgelegd aan de ondernemers en 26 januari zijn de eindpresentaties.’’

Studenten leren heel veel door de vraagstukken zelf uit te werken. Het rendement van deze aanpak, is volgens Mulder dat ze nieuwsgieriger worden.‘’Ze ontdekken nieuw dingen en willen meer.
In een volgende periode moeten ze zelfstandig onderzoek doen. Een betere voorbereiding is er niet.’’
Nieuwgierig zijn en netwerken, dat komt de studenten ook later in hun carrière goed van pas.